Burgerzaken | Programmabegroting 2023

bedragen x € 1 miljoen
	realisatie				begroting
kostensoort	lasten 2020	baten 2020	lasten 2021	baten 2021	lasten 2022	baten 2022	lasten 2023	baten 2023	lasten 2024	baten 2024	lasten 2025	baten 2025	lasten 2026	baten 2026
personeel	4,0		4,4		4,7		4,8		4,9		4,9		5,0
inhuur	1,0		0,9		0,7		0,3		0,3		0,3		0,3
subsidie	0,9		1,4		1,3		1,4		1,4		1,5		1,5
inkoop	0,7		0,7		0,6		0,6		0,6		0,6		0,6
belasting		2,3		3,2		3,1		3,2		3,4		3,4		3,6
toegerekende rente	0,0		0,0		0,0		0,0		0,0		0,0		0,0
afschrijving	0,4		0,3		0,2		0,2		0,3		0,3		0,3
totaal	6,9	2,3	7,8	3,2	7,6	3,1	7,3	3,2	7,5	3,4	7,6	3,4	7,7	3,6

Met dit bedrag betalen we de activiteiten van de afdeling Burgerzaken.

Het grootste deel besteden we aan personeel voor het verstrekken van documenten
We betalen de kosten voor medewerkers die aan de balie bij Burgerzaken werken. Zij geven onder andere reisdocumenten, rijbewijzen en Verklaringen Omtrent het Gedrag (VOG) uit. Ook voltrekken zij huwelijken en houden zij ceremonies als mensen de Nederlandse nationaliteit krijgen (naturalisatieceremonie).

Daarnaast maken wij personeelskosten voor onze andere wettelijke taken
Het gaat om verschillende werkzaamheden.

We houden de Basisregistratie Personen (BRP) bij. In dit systeem staan de persoonsgegevens van inwoners van Nederland en van personen die Nederland hebben verlaten. Wij ontvangen aanvragen en meldingen voor bijvoorbeeld adreswijzigingen bij verhuizing en geboorte- en overlijdensmeldingen. Naast dat wij dit gebruiken zijn er ook andere organisaties die de gegevens in de BRP gebruiken, zoals pensioenfondsen, advocaten en notarissen. Als zij een uittreksel opvragen dan ontvangen wij geld daarvoor.
Ook kunnen mensen onder voorwaarden de Nederlandse nationaliteit bij ons aanvragen. Dit noemen wij naturalisatie. Wij toetsen tegen betaling of een burger in aanmerking komt voor naturalisatie.
Daarnaast behandelen wij briefadresaanvragen en doen wij adresonderzoeken. Bij briefadresaanvragen kunnen wij iemand inschrijven op een briefadres als diegene niet beschikt over een woonadres. Wij doen adresonderzoeken als wij informatie ontvangen dat gegevens in de BRP niet kloppen.

Verder houden een aantal medewerkers zich bezig met het bewaken van de kwaliteit van onze dienstverlening, beleid maken en zorgen dat onze archivering, informatiemanagement en de privacy van de burger op orde is.

We maken ook ondersteunende kosten
Het gaat dan om juridische ondersteuning op het gebied van de Burgerzakenproducten. En om het beheer en onderhoud van de softwareapplicaties die de medewerkers van Burgerzaken voor hun werk nodig hebben.

Inwoners van Almere betalen leges voor het aanvragen van belangrijke persoonlijke documenten
Dit zijn voor ons inkomsten. Het gaat om documenten zoals paspoorten en rijbewijzen, maar ook geboorte- en overlijdensakten, huwelijks- en echtscheidingsakten en bewijs van inschrijving in Almere.

Wij betalen geld aan het Rijk (subsidie) als we documenten uitgeven
We zijn verplicht om voor sommige documenten bij te dragen in de materiaalkosten die het Rijk maakt en om de kwaliteit van de documenten te garanderen.

Is deze activiteit door ons beïnvloedbaar en zo ja, in welke mate?

Deze activiteit is:

1% tot 25% beïnvloedbaar

De apparaatskosten zijn beperkt beïnvloedbaar
Voor bijna alle producten hebben wij een wettelijke plicht om deze aan de balie uit te geven als burgers of organisaties daarom vragen. Dit geldt bijvoorbeeld voor naturalisatie en briefadresaanvragen (als een inwoner voldoet aan de eisen), en adresonderzoeken. Het is vaak zelfs verplicht dat een inwoner bij ons aan de balie moet verschijnen.
Sommige diensten kunnen wij online aanbieden. Op dit moment zijn onze systemen daar nog niet klaar voor.

Wij kunnen ervoor kiezen om de openingstijden van de Burgerzakenbalie in te korten
Met het inkorten van onze openingstijden moeten wij wel rekening houden met de wettelijke termijn die wij hebben voor onze taken. Het is wettelijk bepaald hoe lang wachttijden mogen zijn. Als wij hier overheen gaan dan kunnen we aansprakelijk gesteld worden.

De kosten die wij als subsidie afdragen aan het Rijk zijn niet beïnvloedbaar
Dit zijn wij verplicht.

Voor de inkomsten geldt dat deze deels beïnvloedbaar zijn
We mogen niet meer inkomsten ophalen dan we aan kosten maken. In 2022 schatten wij dat de kostendekkendheid van alle Burgerzakenproducten 58% is. Dit betekent dat wij 58% van onze kosten terugverdienen met de tarieven die wij aan inwoners rekenen. De overige 42% van de kosten betalen we uit de algemene middelen.

Er is dus nog ruimte om het tarief te verhogen. Voor twee Burgerzakenproducten gelden andere regels:

Voor reisdocumenten en rijbewijzen stelt het Rijk een maximumtarief voor ons op. Op dit moment maken wij meer kosten dan opbrengsten met dit tarief. Omdat wij vanuit het Rijk geen hoger tarief mogen vragen aan inwoners betalen wij het verschil uit de algemene middelen.
Voor huwelijken zijn wij vrij om te bepalen welk bedrag we daarvoor vragen. Tegelijkertijd zijn wij wel verplicht om de mogelijkheid tot gratis trouwen aan te bieden.

Voor alle leges mogen we het tarief verlagen of geen tarief vragen aan de inwoner. In het geval dat we dit doen dan betalen wij de kosten uit de algemene middelen.

Maatschappelijke gevolgen

Als de Burgerzakenbalie minder vaak open is dan betekent dat voor de burger langere wachttijden. De medewerkers moeten grotendeels aan de balie werken.

Ook kan langere wachttijden betekenen dat inwoners hun Burgerservicenummer bijvoorbeeld niet op tijd kunnen aanvragen. Dit betekent dat een inwoner zich niet kan verzekeren en geen aanvraag kan doen op andere sociale voorzieningen, zoals een uitkering. Ook wordt het moeilijker om een baan te vinden.

Daarnaast werken langere wachttijden mogelijk ondermijnende criminaliteit in de hand. Voor adresonderzoeken betekenen kortere wachttijden mogelijk minder onrechtmatig gebruik van adresinschrijvingen (of ten onrechte door ons verstrekt). We komen hier dan sneller achter.

Als wij de tarieven wijzigen dan is dat van invloed op welke producten burgers aanvragen. Als we hogere tarieven voor een huwelijk vragen dan is het mogelijk dat burgers ervoor kiezen om in andere gemeenten te gaan trouwen. We sluiten dan minder huwelijk in Almere en ontvangen minder inkomsten.

Wat zijn de externe factoren (risico’s) die de activiteit kunnen beïnvloeden?

Als gevolg van wijzigingen in wet- en regelgeving bestaat de kans dat de kosten en opbrengsten wijzigen. Zo is er nu een pilot bezig om als inwoner je identiteit digitaal (bijvoorbeeld via een smartphone) te laten zien. Als deze pilot landelijk beleid wordt dan moeten wij een extra product aanbieden en dus mogelijk meer kosten maken.
Als gevolg van maatschappelijke en politieke ontwikkelingen bestaat de kans dat er meer personele inzet nodig is. Zo komen sinds de sluiting van het ziekenhuis in Lelystad meer mensen geboorteaangifte in Almere doen. Ook kunnen dossiers complexer worden door informatie uit het buitenland die wij moeten verwerken. Dit vraagt ook extra tijd van onze medewerkers.
Wij besteden meer tijd aan het begeleiden van inwoners met een migratieachtergrond dan aan andere inwoners. Als er in Almere meer inwoners met een migratieachtergrond komen wonen dan vraagt dat extra personele inzet. We moeten dan meer kosten maken dan waar wij nu rekening mee houden.
Als gevolg van een crisis ergens in de wereld kan het zijn dat er meer vluchtelingen naar Europa en Nederland komen. Dit hangt ook erg af van het landelijk beleid. Vluchtelingen beschikken niet altijd over documenten die nodig zijn voor de vaststelling van de identiteit. Onderzoek en inschrijving wordt hierdoor bemoeilijkt en kost meer tijd. Op langere termijn kan dit leiden tot meer aanvragen voor naturalisatie. Dit leidt tot extra kosten.