In de tabel hieronder hebben we alle onvermijdelijke veranderingen en alle wijzigingen door het coalitieakkoord verwerkt. Hier zitten ook de effecten van onze tariefsvoorstellen in.

bedragen x € 1.000

We verwachten over 2022 een overschot van bijna € 27 miljoen.

Dat komt vooral door de winstafdracht van het grondbedrijf over 2021 en 2022 (netto € 17 miljoen per jaar).

Structureel is er sprake van een 'ravijn', vanaf 2026 zijn onze inkomsten onzeker

Voor de jaren 2023 tot en met 2025 hebben we veel extra inkomsten vanuit het regeerakkoord van Rutte IV. Maar daarna krijgen we veel minder geld. We spreken daarom van een 'ravijn'. Het extra gemeentefondsgeld ontwikkelt zich over de jaren 2023 t/m 2027 als volgt:

We zien in 2026 de 'reparatie' van het ravijn, zoals die is verwerkt in de septembercirculaire. Almere krijgt  dan incidenteel € 11 miljoen extra. Maar nog steeds is er sprake van een grote terugval aan inkomsten in 2026. En in 2027 vallen de inkomsten nog verder terug.

De accressen van het gemeentefonds zijn bevroren

Tot nu toe kregen gemeenten meer geld, als het Rijk meer geld uitgeeft, en minder als het rijk minder geld uitgeeft (gelijk trap op, gelijk trap af met het Rijk). Dat is vanaf nu niet meer zo. Dat hebben het Rijk en de VNG zo met elkaar afgesproken. Dit wil zeggen dat we de komende jaren geen extra geld van het Rijk zullen krijgen als het kabinet meer geld uitgeeft. De gemeenten worden wel gecompenseerd voor eventueel hogere inflatie. Voor de jaren 2022 t/m 2025 hebben de gemeenten samen € 2 miljard accres erbij gehad. Maar in 2026 krijgen gemeenten structureel slechts € 0,8 miljard aan accres. Dit bedrag is vastgezet en groeit dus niet mee met de groei van de begroting van het Rijk. Vanaf 2027 is er helemaal geen extra accres meer geraamd in de rijksbegroting.

VNG en Kabinet hebben afgesproken dag gemeenten over 2022 niet gecompenseerd worden voor prijsstijgingen

Onze compensatie voor inflatie is vastgezet op de raming van het Centraal Planbureau van mei 2022. Tssen mei en september zijn de prijzen met 4% extra gestegen. Hiervoor krijgen we geen compensatie. Deze afspraak kost ons € 4,4 miljoen. Het Rijk en de VNG stellen zich op het standpunt dat gemeenten dit maar moeten betalen uit geld wat ze overhouden uit 'onderuitputting'.
Om deze tegenvaller op te vangen stellen wij ook minder geld beschikbaar aan onze organisatie voor gestegen lonen en prijzen. We verhogen wel de belastingen met 8,7%.

Het Kabinet wil de normeringsmethodiek loslaten, maar biedt nog geen alternatief

In het regeerakkoord van Rutte IV staat dat een volgend kabinet een besluit moet nemen hoe de bekostiging van gemeenten vanaf 2026 dan wel moet plaatsvinden. Eén van de opties die op tafel ligt is een groter eigen belastinggebied voor gemeenten. Maar dit mag niet leiden tot hogere lasten voor de burgers. Gemeenten hebben aangegeven dat er zo geen structureel beleid te voeren valt, de huidige methodiek is afgeschaft maar hoe het wel moet is onduidelijk.

BZK heeft daarom een extern begeleider aangesteld om opties te verkennen voor een nieuwe financieringssystematiek. Haar rapport, ‘Samenwerkingsvermogen, samen werken aan maatschappelijke opgaven met financiële balans’ is op 11 juni aan de Tweede Kamer aangeboden. Daarin geeft zij aan dat de huidige situatie leidt tot ‘handelingsverlegenheid’ en voorzichtigheid bij het aangaan van verplichtingen door gemeenten. Temeer omdat het financieel kader van het regeerakkoord geen ruimte biedt om gemeenten vanaf 2026 tegemoet te komen.

Coalitieakkoord Almere 2022-2026

Wij willen ons niet laten dwingen tot "handelingsverlegenheid". In het coalitieakkoord gaan we daarom wel structurele verplichtingen aan. We geven daardoor wel meer geld uit dan nu door het Rijk is toegezegd. Deels lossen we dat op met de takendiscussie van bijna € 12 miljoen. Voor een resterend bedrag van € 10 miljoen laten we een structureel tekort zien, omdat we vinden dat het Rijk hiervoor een oplossing moet bieden.